İspanya’nın doğusundaki Katalonya özerk yönetiminin Hükümet Başkanı Quim Torra, İspanya’da yeni hükümetin kurulmasına destek vermeleri için “bağımsızlık referandumunu” şart koydu.
Torra, gelecek hafta başında Meclis’te başlayacak güvenoyu görüşmeleri öncesinde İspanya Başbakanı ve Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) lideri Pedro Sanchez’e, Katalan gazetesi La Vanguardia aracılığıyla açık mektup gönderdi.
La Vanguardia’da yayımlanan “Sizi uzağa bakmaya davet ediyorum. Pedro Sanchez’e açık mektup” başlıklı yazısında Torra, hükümet kurmak için Meclis’te yeterli çoğunluğu garanti etmeden güvenoyuna gidecek Sanchez’e destek vermeleri için bazı şartlar öne sürdü.
Katalonya’nın İspanya’dan ayrılmak için talep ettiği bağımsızlık referandumuna işaret eden Torra, Sanchez’den “Sözün Katalonya halkına verilmesini sağlayacak bir öneri getirmesini ve diyalog masasına geri dönmesini” istedi.
Torra, talepleriyle ilgili çözüme yönelik siyasi bir adım atılmaması halinde hükümetin güven oylamasında “hayır” oyu kullanacaklarını belirtti.
Bu arada Torra’nın mektubunda, Sanchez’e hitaben “Hem siz hem de ben bir yıldan fazla bir süredir kendi ülkelerimizin başkanları olduk.” ifadesini kullanarak İspanya Başbakanı ile Katalonya Özerk Hükümet Başkanı’nı aynı siyasi düzeyde göstermesi dikkat çekti.
Madrid’den Torra’ya ret
Diğer yandan İspanya Başbakan Yardımcısı Carmen Calvo, gazetecilere yaptığı açıklamada, Torra’nın referandum talebini geçmişte olduğu gibi şimdi de reddettiklerini, böyle bir konunun müzakere edilemeyeceğini vurguladı.
Calvo, “Kendi geleceğine karar verme hakkı’ diye bir şey hiçbir demokraside yok. Böyle bir şey (referandum) herhangi bir anlaşma, müzakere ve diyaloğun dışında kalır.” değerlendirmesinde bulundu.
Yeni erken seçim kuvvetle muhtemel gözüküyor
Ülkede 28 Nisan’da yapılan erken genel seçimden birinci parti olarak çıkan PSOE’nin lideri Sanchez tarafından yürütülen hükümeti kurma görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
Azınlık hükümetini “tek alternatif” olarak gösteren PSOE, koalisyon hükümetinde ısrar eden aşırı sol görüşlü Podemos partisiyle görüşmelerde ilerleme kaydedemedi.
Hükümetin kurulabilmesi için PSOE ve Podemos’un anlaşmasının yanı sıra çekimser oyuna ihtiyaç duyulan Meclis’teki ayrılıkçı siyasi partiler de güven oylamasına ilişkin şimdiye kadar net tavır sergilemekten kaçındı.
PSOE lideri Sanchez’in, Meclis’te 22 Temmuz’da yeni hükümet programını sunarken, 23 Temmuz’da da güven oylamasına geçilmesi öngörülüyor. İspanya’da 350 sandalyeli Meclis’te hükümetin güvenoyu alması için 176 oya ihtiyaç olurken, PSOE’nin 123, Podemos’un 42 milletvekili bulunuyor.
Meclis çoğunluğunu garanti etmeden güven oylamasına gidecek Sanchez’in gelecek hafta hükümet kurmak için güvenoyu alamaması halinde, ülkenin son 4 yılda 4. kez genel seçime gitmesi kuvvetle muhtemel gözüküyor.
Katalonya sorunu
İspanya’nın Katalonya özerk yönetiminde, Anayasa Mahkemesince yasa dışı ilan edilmesine rağmen 1 Ekim 2017’de bağımsızlık referandumu yapılmış, 27 Ekim 2017’de Katalonya parlamentosu tek taraflı bağımsızlık deklarasyonunu kabul etmişti.
Yasa dışı bağımsızlık referandumunu organize etmekten yargılanan 12 Katalan siyasetçi ve sivil toplum örgütü liderinin 4 ay süren davası, 12 Haziran’da sona ermişti.
Sanıklardan 9’u tutuklu 3’ü serbest yargılanırken, haklarında “anayasal düzeni kısmen ya da tamamen şiddet yoluyla yıkmak”, “kanunun uygulanmasına engel olmak”, “devlet kurumlarına itaatsizlik” ve “kamu malını kötüye kullanmak” suçlarından 7 ila 25 yıl hapis cezaları isteniyor.
Ayrıca Katalonya parlamentosunda kabul edilen tek taraflı bağımsızlık deklarasyonu sonrasında yurt dışına kaçan eski Katalonya Özerk Hükümet Başkanı Carles Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi hakkında İspanya’da ulusal sınırlarda arama ve tutuklama emri bulunuyor.
Tutuklu ve kaçak durumdaki Katalan siyasetçilerden üçü milletvekili, biri senatör, üçü Avrupa parlamenteri ve biri belediye meclis üyesi seçilmesine rağmen İspanyol yargısı bu kişilerin siyasi görevlerine başlamalarını engelledi.
